Innovatief vermogen

In Knight (1997) wordt innovatief vermogen omschreven als het streven naar creatieve of nieuwe

oplossingen voor de ontwikkeling of verbetering van zowel organisatorische vaardigheden als van

producten en dienstverlening. Ondernemers blijken (Utsch, Rauch, Rothfuss en Frese, 1999) meer

interesse te hebben in innovatie in het werk dan niet-ondernemers.

Zelfkennis

Zelfkennis wordt gedefinieerd als een individu die zijn eigen capaciteiten kan beoordelen (…) wat

nodig is om de gebeurtenissen in zijn leven te controleren (Chen, Greene en Crick, 1998).

Uit het onderzoek van Chen, Greene en Crick (1998) komt naar voren dat ondernemers een hogere

zelfkennis hebben dan niet-ondernemers en dat zelfkennis de kans op het worden van een

ondernemer vergroot. Individuen met veel zelfkennis zien eerder kansen en worden hierdoor eerder

ondernemer (Shane, Locke en Collins, 2003).

Risicobereidheid

Met risicobereidheid wordt de bereidheid bedoeld risicovolle beslissingen te nemen om een hoog

rendement te (kunnen) behalen (Lumpkin en Dess, 1996). Ondernemers blijken over het algemeen

een hogere risicobereidheid te hebben en minder risicomijdend zijn dan niet-ondernemers.

Locus van controle

Met locus van controle wordt de manier bedoeld waarop iemand de relatie tussen zichzelf en de

omgeving ziet en ervaart. Een individu met een interne locus van controle is ervan overtuigd dat zijn

handelingen veranderingen te weeg brengen in de situatie/omgeving waarin hij zich begeeft. Een

individu met een externe locus van controle meent dat zijn handelingen geen effect teweeg brengen

(Wagener, 2006). Van ondernemers wordt gezegd dat zij een interne locus van controle hebben

(Mueller en Thomas, 2000), waardoor ondernemers geneigd zijn gebeurtenissen (zoals succes)

eerder toeschrijven aan eigen daden dan aan het toeval. Ondernemers geloven dat ze invloed kunnen

uitoefenen op de omgeving.

Proactiviteit

Onder proactiviteit wordt het continu zoeken naar nieuwe kansen én het initiatief nemen om deze

kansen te benutten, voordat de concurrentie dit doet, verstaan (Lumpkin en Dess, 1997; Venkatraman,

1989).

Leiderschap

Leiderschap wordt omschreven als het ervoor zorgen dat anderen een ondernemende visie met je

delen en het mogelijk maken dat zij deze bewerkstellingen (Lumpkin et al., 2005 in: Lamadrid, Heene

en Gellynck, 2008).

Tolerantie voor ambiguïteit

Tolerantie voor ambiguïteit wordt gedefinieerd als de kunde om positief te reageren op veranderende

en onverwachte omstandigheden (Teoh en Foo, 1997). Het is volgens Smid en Van der Woude (2002,

in Wagener, 2006) het veranderen van gedragsstijl indien problemen of kansen zich voordoen,

teneinde het gestelde doel te bereiken. Vaak wordt tolerantie voor ambiguïteit ook flexibel gedrag

genoemd.

Kenmerken van ondernemende werknemers

Voor de ondernemende werknemer zijn vier kenmerken gekomen uit het literatuuronderzoek. Dit zijn:

competitieve agressiviteit, proactiviteit, innovatief vermogen en risicobereidheid. De aspecten

risicobereidheid, proactiviteit en innovatief vermogen zijn ook bij de kenmerken van de ondernemer

genoemd en worden hier niet opnieuw besproken. Competitieve agressiviteit is het enige kenmerk dat

in de literatuur specifiek voor de ondernemende werknemer wordt genoemd.

8

Competitieve agressiviteit

De definitie van competitieve agressiviteit is de intensiteit van de inspanningen van een organisatie

om het marktaandeel sneller te vergroten en de eigen positie te verbeteren ten opzichte van de

concurrentie (Lumpkin en Dess, 1997; Venkatraman, 1989).